Pamahiin (part 1)

May isang pangyayari sa aming tahanan ilang araw na ang nakakalipas at ito ang nag udyok sa akin upang isulat ang paksang ito.

At ito ay ang tungkol sa Pamahiin.

Pamahiin na naglakbay sa mahabang panahon na nagpasalin salin mula pa sa ating mga ninuno magpasa hanggang ngayon. Iginagalang ko ito, at lahat ng ating mga ninuno, pati na ang mga naniniwala dito dahil parte ito ng ating kulturang Pilipino.  Ngunit ipagpatawad ninyo ang aking kapangahasan na suwayin o hindi paniwalaan ang mga pamahiing ito. Lumaki akong kasama sa sirkulasyon ng buhay ang mga pamahiing ito dahil sa aking mga nakatatandang kaanak pati na ang aking mga magulang o kahit iyong aking mga kaibigan at kapitbahay.

Hindi naman siguro basehan ang paniniwala tungkol dito kung mabuti o masama kang tao. Ang totoo wala lang talagang mahagilap na sapat na dahilan ang aking lohikong kaisipan upang paniwalaan ang mga ito.

Mabalik tayo sa isang pangyayaring nangyari kamakailan lang sa aming tahanan. Isang umaga noon sa ikalawang palapag ng aming bahay. Nagbukas ako ng aming bintana upang makapasok ang liwanag ng araw kahit na may pahiwatig ng pag ulan at makalanghap man lamang ng hindi ko mawari kong malinis, sariwa o maruming hangin. Maya maya pa ay may umakyat na isang babaeng kaanak. Umupo sa isang upuan malapit sa bintana. Ilang saglit lang ang nakakalipas may isang paro-paro ang pumasok sa bintanang iyon. Kulay itim na may halong puti sa pakpak. Paikot ikot na lumilipad kung saan siya nakaupo. Kilala ko siyang mapamahiin o naniniwala sa mga pamahiin. Kaya’t sa pagkakataong iyon kitang kita ko ang pilit niyang itinatagong takot. Dahil sa pamahiing maaring may dala itong kapahamakan o kamalasan. Agad na itinaboy nang isa ko pang kaanak iyong paro-paro dahil daw sa kamalasan na maaaring dala nito.

Kinilabutan ako hindi sa paro-paro kundi sa reaksyon ng mga taong malakas ang paniniwala sa pamahiin at kasabihan. At lubos ko pang ikinatakot nang Makita ko ang aking anak na nginginig at parang iiyak dahil sa magkahalong takot at pagka mangha sa pangyayaring nasaksihan. kaya agad ko siyang niyakap at pinakalma. (First time niyang makakita ng paro-parong lumilipad sa mismong harapan niya at hindi lang iyon pangkaraniwan sa kanya kaya ganoon na lamang ang kanyang naging reaksyon).

At biglang bumuhos ang hindi naman kalakasang ulan.

Naisip ko tuloy na maaaring may basehan pa kung iisipin na kaya pumasok iyong paro-paro ay para makisilong dahil batid niya ang paparating na ulan hindi sa kung anong panganib o dalang kamalasan nito. Kaawa awang paro-paro nabasa ang pakpak sumubsob sa putikan dahil lang hindi siya naunawaan. (syempre, imahinasyon ko lang iyon).

Pamahiin na lang din naman ang napag uusapan itutuloy ko na.

Uulitin ko lamang po patawad sa aking kapangahasan sa hindi paniniwala sa mga pamahiing pinaniniwalaan ng karamihan. Lalong lalo na sa lahat ng ating mga Lolo at Lola at iba pang nakatatanda.

Huwag isukat ang damit pangkasal- maaari kaya na ang nagpasimula ng pamahiing ito ay hindi natuloy ang kasal at isinisi sa pagsukat niya sa kanyang damit pangkasal?

May pagkapilyo at may katigasan ang aking ulo. (paminsan minsan lang naman). Noong naghahanda kami sa aming  nalalapit na kasal ng aking mahal na asawa. Isang buwan bago ang aming kasal ay makailang ulit kong ipinasukat ang maganda niyang gown na ipinagawa pa namin sa isang tindahan sa divisoria. Habang sinasabi ko sa kanya na “tingnan ko nga kung hindi matutuloy”. Hindi lang para subukin ang pamahiin o kasabihan. Sadya lamang mas malakas ang pananampalataya ko sa aming pagmamahalan.

Isang linggo bago ang aming kasal (matigas talaga ang aking ulo) muli kong ipinasukat sa aking mahal na asawa iyong kanyang gown. At dumating nga ang ikinakatakot ko. Masikip. Marahil ay sa tatlong linggong nakalipas ay naparami ang kanyang kain dala ng excitement siguro. Kaya ipinaayos pa namin iyon sa sastre. 

At dumating nga ang araw na aming pinakahihintay. Hindi ko na pahahabain pa natuloy ang aming kasal at biniyayaan kami nang isang maganda at ubod ng kulit na anak.

Ibig palang sabihin kung hindi ko ipinasukat iyong damit pangkasal ay masisira ang araw ng aming kasal dahil walang gagamitin o walang maisusuot ang aking asawa dahil sa hindi na ito nagkasya? Hindi kaya mas lalong hindi natuloy dahil baka sa badtrip ng aking asawa ay maisipang ikansela ang kasal sa mismong araw na iyon?

Gusto ko lamang ipabatid sa lahat na ito ay aking sariling opinyon o sariling paniniwala lamang at hindi ko hinahangad na kayo ay hikayatin na huwag maniwala sa nabanggit na pamahiin. Gaya ng aking sinabi iginagalang ko ang paniniwala ng bawat isa.

-LumangTao-